"De visie van leiding bepalend voor innovatiecultuur"

Een centraal concept in het innovatievermogen is de theorie omtrent “dynamic capabilities” waarover onderzoeker Björn Rietdijk in dit artikel een beknopte uitleg geeft. In dit interview geeft Björn een kijkje op de status van het onderzoek.

Tijdens de eerste innovatiecyclus is veel informatie verzameld over het innovatievermogen van de deelnemers. Hoe zijn jullie daarbij te werk gegaan?

"Gedurende de eerste projectcyclus hebben de studenten innovatiescans en interviews afgenomen om een goed beeld te krijgen van hetgeen de deelnemers doen op het gebied van innovatie. Dit leverde een zeer rijke verzameling van kwantitatieve, maar vooral kwalitatieve data op. Het onderzoeksteam is vervolgens bezig geweest met de gegevens en resultaten van het uitgevoerde praktijkonderzoek door de resultaten te verwerken, analyseren. Vervolgens zijn de bevindingen verder uitgediept en aangescherpt doormiddel van expertsessies met lectoren. Hierbij werd gefocust op het vergelijken van de verschillende bedrijven en doormiddel van logisch redeneren gekeken of we tot nieuwe theoretische inzichten konden komen om bestaande literatuur op het gebied van dynamisch innovatievermogen aan te vullen."

Wat heeft het onderzoek tot nu toe aan inzichten opgeleverd?

"Na een half jaar is het nog te vroeg om harde conclusies te trekken. Toch kunnen we al wel wat zeggen over de manier waarop de deelnemende bedrijven bezig zijn met innovatie in het algemeen en radicale innovaties in het bijzonder. Op basis van de tot nu toe verzamelde gegevens blijkt dat de rol van de leider bijzonder bepalend is voor de wijze waarop innovatie wordt georganiseerd. Een groot deel van de deelnemende bedrijven zijn familiebedrijven waar de eigenaar een prominente rol heeft. De visie en houding van de leiding ten aanzien van innovatie is bepalend voor de innovatiecultuur binnen het bedrijf. Dit geldt zeker voor de bereidheid en ruimte om na te denken over meer radicale innovaties. Daarnaast heeft het onderzoek opgeleverd dat bij vrijwel alle deelnemers het innovatieproces in hoge mate informeel is georganiseerd. Er wordt weinig gebruik gemaakt van formele structuren, sturingsmechanismen en het gestructureerd opbouwen en vastleggen van kennis en vaardigheden op dit gebied."

Wat gaan jullie met de onderzoeksresultaten doen? Hoe gaat het verder?

"We hebben in overleg met de deelnemende bedrijven besloten om gedurende de volgende cyclus even pas op de plaats te houden met betrekking tot het verzamelen van meer data en het ontwerpen van nieuwe interventies. Voor het onderzoek betekent het dat we vooral aan de slag gaan met een verdere verdieping van de opgedane kennis: kloppen de inzichten die we op basis van de huidige dataset hebben geformuleerd? En zijn er wellicht nog nuances en aanvullingen mogelijk?

Daarnaast gaan we in de derde cyclus kijken hoe we meer inzicht kunnen krijgen in de “zachte” aspecten van het innovatievermogen: de rol van de leider en de heersende innovatiecultuur. Het lijkt er op dat juist deze aspecten een grote rol spelen in het innovatievermogen van mkb-bedrijven dan een betere organisatie en structurering van het innovatieproces. Het onderzoek zal zich dan ook meer gaan toespitsen op de mogelijkheden om juist die zachte aspecten te kunnen beïnvloeden."