Projectteam
Naast het Jongerenteam, waaraan in totaal dertien jongeren deelnamen, was een Projectteam betrokken bij Koplopers. In een drietal films vertellen de coach, de lector en de projectleider over hun ervaringen in het project en de manier waarop er tussen jongeren, coaches en onderzoekers is samengewerkt.
Bekijk het verhaal van lector Frans
Contactstrategie
Volgens Corrigan en Penn (1999) zijn directe, positieve interacties tussen mensen met en mensen zonder psychische aandoeningen, liefst in gelijkwaardige rollen, effectief voor de-stigmatisering en participatie.
Goed contact is een recept voor wederzijds begrip. Als er goed contact is, neemt het vertrouwen toe en is er ook vervolg contact. Als het contact niet goed is, stagneert het of daalt het vertrouwen en ook weer het contact. Daarom is het belangrijk te werken aan een contactstrategie en daar praktische lessen uit te trekken.
Hoe doe je dat?
- Direct, gelijkwaardig en positief contact werkt het beste
- Ontkracht mythen rond psychische problemen en benadruk de mogelijkheden tot herstel
- Breng de normaliserende boodschap over dat iedereen (momenten van) psychische kwetsbaarheden heeft
- Maak duidelijk dat organisaties en instanties samen bewust moeten zijn van de doorwerking van stigma’s.
- Stigmabestrijding is het meest effectief is over langere tijd met een steeds herhalende boodschap (Plooy en Van Weeghel 2014: 21-26)
Coaching Strategie
Een coach die werkt met ervaringsdeskundige jongeren communiceert zowel op inhoudsniveau, als op relationeel niveau. Daarbij zijn de manier van formuleren, de intonatie, als ook de mimiek en gebaren zijn van belang. De ontvanger (in dit geval de Koploper) heeft gevoelige antennes ontwikkeld.
Een goede coach is volledig aandachtig aanwezig bij de waarneming van wat er in het moment gebeurt. Zorgt voor onvoorwaardelijke acceptatie, empathie, echtheid en concreetheid (Rogers, 2000). Luistert goed en vraagt door naar ieders ervaringen, verplaatst zich in een ander en zoekt naar diens motieven en argumenten.
Hoe doe je dat?
Om dit te kunnen, heeft de coach een open geest, een open hart en een open wil nodig.
Je kunt een reflectietool gebruiken:
- Kun je jezelf zijn als coach?
- Kun je kritisch naar jezelf kijken?
- Ben je in staat om aan te sluiten bij de jongere
- Waardoor lukt het wel/niet om present te zijn?
Bekijk het verhaal van Koplopers coach Marijke
Bekijk het verhaal van projectleider Szabinka
Participatief actie-onderzoek
We hebben gewerkt vanuit de principes van participatief actieonderzoek. Hierbij is de doelgroep onderdeel van het onderzoeksteam en de samen ontwikkelde kennis is gericht op verandering. Het hart van Koplopers is het Jongerenteam: Niet voor ons of over ons, zonder ons Deze manier van onderzoek is niet eenvoudig, maar als het lukt krijg je indrukwekkende resultaten: psychische kwetsbaarheid wordt iets normaals, jongeren en professionals zien elkaar als mens, niet vanuit een diagnose of positie, en samen laat je een ander geluid horen.
- Betrek de jongeren bij elke stap, vanaf het allereerste moment tot het einde
- Participatief actieonderzoek vraag gelijkwaardig samenwerken: de professionals moeten bereid zijn om hun macht te delen
- Luister naar de ander, sta open voor andere stemmen en een nieuwe taal
- Deel momenten van kwetsbaarheid zodat je elkaar ontmoet als mens
- Hou er rekening mee dat deze manier van onderzoek doen weerstand kan oproepen bij onderzoekers en professionals
- Reflecteer en bespreek je samenwerking regelmatig
- Vier je succes en geniet van wat je samen hebt bereikt.