Waarom heb je gekozen voor de master Begeleidingskunde?

Ferry: “De Hanzehogeschool motiveert hbo docenten om bij te scholen door het volgen van een master. Hartstikke leuk, maar omdat ik geen idee had wat het moest worden en het vaderschap om de hoek kwam, liep het enige vertraging op. En toen hoorde ik over Begeleidingskunde. Vanaf mijn eerste bezoek aan Rotterdam voelde het goed. De ontvangst, de benadering, een mooi gesprek met oud-opleidingscoördinator Barbara Spoel: het was het totaalplaatje waardoor ik wist dat ik dit wilde doen. Vanaf dag één vond ik het prachtig.”

Rick: “Ik was toen voltijd theater- en hoorspelschrijver, regisseur en gespreksontwerper. Ik ontwerp gesprekken en trajecten, omdat ik geloof dat hoe je het gesprek samen aangaat van invloed is op de inhoud. Tijdens die gesprekken merkte ik dat er dingen in de onderstroom loskwamen, emoties, die ik op ervaring - ik ben docent - best wel kon managen. Maar ik was soms ook bang om door te vragen. Hoe zou dat uitpakken? Daar wilde ik wel in geschoold zijn. Toen ik van de master Begeleidingskunde hoorde, vond ik het best een beetje vaag. Maar na de open dag vond ik dit meteen megagaaf. Dat zat hem vooral in de concrete begeleiding. Maar ook de aandacht voor filosofie, taal, kunst en het lichamelijke.”

Hoe ziet dat er concreet uit?

Rick legt uit: “De opleiding is gericht op jezelf, de ander, het team en de organisatie. Dat is de opbouw van de opleiding met een humanistische, filosofische bodem. In combinatie met je supervisiepraktijk betekent dat dat je veel doet aan zelfonderzoek. Ik zal nooit het vak ethiek vergeten. De docent vroeg naar je heilige huisjes, om te onderzoeken waarom je bent wie je bent. Maar: die had ik niet. Ik bleef maar denken, terwijl medestudenten het ene huisje na het andere oplepelden. Totdat ik een keer les moest geven op de kunstacademie. Ik had totaal geen zin. Vanuit mijn intuïtie ben ik tijdens die les wat anders gaan doen. En dat was het juiste. Dat opende mijn ogen. Ik mag vertrouwen op mijn buikgevoel, daar zit mijn kennis, daar moet ik op acteren en dan komt de rest wel. Inmiddels werk ik bij de politie, in een beleidsfunctie bij de staf Korpsleiding. We kijken gedurende het project wat er nodig is, maar het is eigenlijk ook best wel planmatig. En dan merk ik dat ik van de begeleidingskundige school ben. Het aanmodderen spreekt mij aan, dingen uitproberen en bijsturen. Overigens kan een langlopende visie daar best naast lopen.”

Je hebt als zelfstandige de switch gemaakt naar een vaste baan gegaan in een organisatie. Waarom?

Rick: “Ik geef ook nog les op de kunstacademie en ik maak audiowerk, ik wil niet mono gaan. Het feit dat ik zelf nooit in dienst ben geweest, vond ik wel een beperking tijdens mijn opleiding. Binnen zo’n beweging een verandering teweeg brengen, ik kon dat niet als zelfstandige. Ik heb mijn onderzoek bij een ziekenhuis uitgevoerd. Maar nu leer en ervaar ik van binnenuit hoe zo’n organisatie werkt. En dat is soms taai. Ik beleef hierdoor mijn lessen weer op een andere manier. Ik denk vaak aan de boektitel van voormalig lector Bert Coenen: ‘Het lijden in organisaties’. Want zo is het: net als in het echte leven.”

Ook Ferry heeft een draai gemaakt na zijn opleiding Begeleidingskunde: “Ik werk nu sinds twee jaar als docent op de opleiding HRM, mijn achtergrond als grafisch ontwerper combineer ik met het docentschap. De master nodigt zeer uit om met alles wat je meeneemt aan de gang te gaan. Een hele spelende benadering. Dat kwam onder andere door lector Michiel de Ronde die is gepromoveerd op speelruimte. Met mijn ontwerpachtergrond vond ik dat natuurlijk mooi. Beeldtaal, bewegingstaal en dat inzetten in een verandering.

“Het filosofische aspect vond ik ook leerzaam. Als mens deed ik daar wel wat mee, maar in mijn werk wat minder. Dat geldt ook voor die humanistische blik. De HRM opleiding is best een systemische, bedrijfskundige wereld. Ik breng er een Ferry-laag overheen: ik werk vanuit een kunst- en ontwerpachtergrond waarbij humanisering en schoonheid grondthema’s zijn. Ik werk veel met beeldfragmenten en beeldende kunst. Dat is de reden dat ik daar ben aangenomen. Ik heb gesolliciteerd op een vacature waarvoor ik een aantal van de vereiste eigenschappen misschien niet bezat, maar ik heb een heleboel andere meegebracht. Bij het vak sociaal psychologisch leiderschap, de schaduwkanten van leiderschap kijk ik met de studenten naar films en series. Vervolgens koppelen we dat aan een theoretisch kader. In mijn didactiek ben ik ook beeldend en ontwerpend.”

Rick reageert enthousiast: “Ik pleit ervoor dat iedere HRM opleiding een Ferry als docent heeft! Begeleidingskunde omarmt iedereen in zijn volle individualiteit, daarnaast leert het je een organisatorische filosofie: organiseren is zoals het leven. Je kunt niet alles organiseren. Je hebt ook te maken met de dingen die gebeuren. En dan moet je daarnaast, volgens de filosoof Levinas, ook nog genieten van het leven. Als elke HR manager zo zou denken: dat je geniet, dat je de werknemer in volle glorie in zijn eigen individualiteit behandelt en dat je niet alles kunt plannen. Dan zouden we organisatorisch een veel mooier bestaan hebben.”

Tenslotte, hebben jullie nog een laatste vraag aan elkaar?

Ferry: “Ik wil jou nog wel een keer spreken Rick. Ik houd me bezig met thema’s als witruimte en leegte. En ik hoor daar ook over vanuit het theater, daar wil ik meer van weten.”

Rick: “Dat is wederzijds. Jouw biografie heeft mij getroffen. Ik ben volop met mijn eigen biografie bezig. En ik denk dat we rond het vaderschap ook wel raakvlakken hebben.”

Ferry Wilting (47) Master afgerond: 2018 Opleidingsachtergrond: Academie voor Beeldende Kunst en Vormgeving Functie toen en nu: ontwerper, docent/coach en begeleidingskundige

Rick Steggerda (43) Master afgerond: 2019 Opleidingsachtergrond: Communicatiewetenschap, Toneelschrijven (Hogeschool voor de Kunsten Utrecht) Werk toen en nu: (Toneel)schrijver, hoorspelmaker, docent Storytelling & begeleider in professionele ontwikkeling