Artikel


‘De rol van de directeur-eigenaar/directeur-grootaandeelhouder in relatie tot het innovatievermogen van een MKB-onderneming’

Binnen het Get Smart project ligt de focus op het uitvoeren van actie-onderzoek gericht op het verbeteren van het innovatievermogen van deelnemende mkb-bedrijven. Daarbij wordt dan vooral gekeken naar het identificeren, ontwikkelen en vermarkten van kansen die voortkomen uit de mogelijkheden van digitalisering; van producten, diensten, processen en businessmodellen.

Het model van O’Connor, dat de basis vormt voor het onderzoek, is ontwikkeld op basis van onderzoek onder Amerikaanse maakbedrijven. Get Smart probeert o.a. te bepalen welke aanpassingen in dat model noodzakelijk zijn voor MKB-ondernemingen in de business-to-business maakindustrie in Nederland.

O’Connor heeft het in relatie tot het aansturen van innovatie bij bedrijven over de rol van de leider als ‘orchestrator’, als dirigent van het innovatiesysteem.

In Get Smart wordt daarom ook aandacht besteed aan de rol van de orchestrator in relatie tot het innovatievermogen van de deelnemende bedrijven.


Johan Reijenga

Onderzoeker bij Kenniscentrum Business Innovation

De resultaten van het afgelopen jaar hebben duidelijk gemaakt, dat bij de deelnemende bedrijven de rol van de orchestrator meestal in handen ligt van de directeur-eigenaar c.q. directeur-grootaandeelhouder (DGA). Er lijkt een grote samenhang te zijn tussen de sterke rol en de aansturing van innovatie door de orchestrator en de overall zelfscore van het innovatievermogen van het bedrijf. O’Connor geeft aan dat de rol van de orchestrator van belang is, maar niet zou moeten overheersen binnen de organisatie. Om het innovatievermogen te kunnen verduurzamen zou een innovatiemanagementsysteem ontwikkeld moeten worden en een ‘dedicated’ team op langere termijn verantwoordelijk moeten zijn voor innovatie.


Aangezien de populatie voor dit onderzoek MKB-bedrijven betreft en er dus per definitie minder mensen en middelen beschikbaar zijn, valt de sterke rol van de directeur-eigenaar c.q. DGA op het innovatievermogen beter te verklaren. Zeker gelet op het feit, dat het merendeel van de deelnemende bedrijven binnen Get Smart een familiebedrijf is. De directe aansturing van het familiebedrijf ligt meestal ook (volledig) in handen van de familie.

Bron: 3 Circle ” Family Business Model (Tagiuri ve Davis, 1982)

Zoals Tagiuri en Davis (1996) in hun ‘Drie-cirkel model’ hebben beschreven kent een familiebedrijf drie systemen die elkaar overlappen (zie afbeelding hieronder): de familie als systeem, het eigendom als systeem en het bedrijf als systeem. Elk systeem heeft eigen doelen en vanuit die drie systemen wordt dan ook aandacht en tijd gevraagd. Tijd en aandacht die bij de deelnemende bedrijven in Get Smart vaak van 1 persoon worden gevraagd: bij de directeur-eigenaar/DGA waar de drie systemen elkaar overlappen.

Deze positie van de directeur-eigenaar/DGA in het MKB-familiebedrijf brengt de nodige uitdagingen met zich mee om sturing te geven aan het innovatieproces. Waar het voor de toekomst van het bedrijf noodzakelijk is om te innoveren is dat niet automatisch zo vanuit de familie en het eigendom.


Het komende jaar zullen we dan ook nader onderzoek naar doen naar de rol van de leider in relatie tot het innovatievermogen bij familiebedrijven.


Meer informatie

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Johan Reijenga.

E-mail: a.j.reijenga@hr.nl

Telefoon: 06 15 56 23 40

Auteur: Johan Reijenga 2019

3 Circle ” Family Business Model (Tagiuri ve Davis, 1982)