Een betere leerling/student... begint bij jezelf!
Werkgroep Taalontwikkelend lesgeven
Herken je dit?
Jij droomt vast ook van dit soort helder geformuleerde antwoorden. Maar in werkelijkheid zie je vaker zoiets als dit toch?
Bron: Dit is deel #1 van de TAALkit van Hogeschool Rotterdam met tips over het opstellen van toetsvragen.
Het spel van de schrale antwoorden
Het is maandagochtend, je gaat toetsen nakijken. Het valt je op dat de antwoorden van leerlingen/studenten veel te summier zijn. Ook al wijzen ze in de goede richting. De twijfel slaat toe. Je hoort jezelf denken: hier kan ik toch geen punten voor toekennen?
Een betere leerling/student... begint bij jezelf. Gebruik deze checklist!
- Zijn je toetsvragen wel helder en ondubbelzinnig geformuleerd?
- Heb je de stof behandeld, interactieve werkvormen gebruikt en zijn leerlingen/studenten kritisch met de concepten aan de slag laten gaan?
- Heb je ze ook geleerd hoe je een antwoord formuleert?
- Weten de leerlingen/studenten eigenlijk wel wat je vraagt als ze moeten ‘verklaren’ of ‘toelichten’?
Krijg rijkere argumentaties met deze 3 tips
- We raden elke docent die zich herkent in dit voorbeeld, deze kijkwijzer aan. Hierin kun je elke toets stap voor stap controleren op de mate van begrijpelijkheid voor de leerling/student
- Oefen met leerlingen/studenten het formuleren van een toetsantwoord
- Volg de workshop/training Taalontwikkelend Lesgeven
In de TAALkit vind je 15 praktische tips voor:
- Taal en toetsing
- Meer oefenen met taal in de klas
- Lezen en leesvaardigheid
- Feedback op taal.
Leer van Ivo! Hij volgde de workshop Taalontwikkelend Lesgeven
Ivo Veraart, docent bij Rotterdam Academy, volgde een workshop Taalontwikkelend Lesgeven bij Matti Gortemaker, ontwikkeld vanuit WERKplaats Taal. Ivo leerde dat taal in het onderwijs niet vanzelfsprekend is. "Je leert als docent om te laten zien welke elementen een logische redenering – en daarmee een goed antwoord – moet bevatten en leerlingen/studenten daarmee in de les laten oefenen."
Een voorbeeld uit Ivo's les
“Frans stak over terwijl het stoplicht op rood stond, dat is een overtreding van artikel 17 en daarom krijgt hij een boete.” Een antwoord als dit in een toets, is een droom. Voor jou als docent lijkt het formuleren ervan waarschijnlijk gesneden koek, maar niets is minder waar voor veel leerlingen/studenten. Zij hebben zich nog te bekwamen hierin. Je hoort ze het antwoord al zeggen: “…Artikel 17 meneer, je weet toch…”. Snap je? Dit is echt veel te summier.
‘Meer aandacht voor taal leidt tot hogere cijfers. Het is niet alleen nodig om aandacht aan taal te besteden in je les, het is ook leuk om te doen.’
– Ivo Veraart, Rotterdam Academy
Hoe bouw je dan wel een helder antwoord op?
Dat doe je door leerlingen/studenten de denkrelatie aan te leren. In het geval van Ivo's les bestaat die denkrelatie uit deze drie bouwstenen:
- Benoem de omstandigheid of gedrag: “door rood fietsen”
- Benoem de kwalificatie op grond van de rechtsbron: “dat is een overtreding van artikel…”
- Benoem de conclusie of het rechtsgevolg: “daarom krijgt hij een boete”
Naar aanleiding van dit artikel kun je contact opnemen met de coördinator van de werkgroep TOL (Taalontwikkelend lesgeven): Carla Spek via c.a.spek@hr.nl.
Zie voor meer informatie over TOL het digitale TOL-zine met tips en praktische handvatten.